جلوگیری از بارداری یکی از عمده ترین مشکلات بسیاری از زوج ها در برقراری رابطه جنسی است تا جایی که بسیاری از زوج ها به واسطه ترس از بارداری ناخواسته از برقراری رابطه جنسی خوداری کرده و یا عملا از کیفیت رابطه جنسی خود ناراضی هستند.
اگرچه که هیچ یک از روش های پیشگیری نتیجه صد در صد به همراه نخواهد داشت اما بسیاری از این روش ها به واسطه درصد بالای ضریب اطمینان می توانند به افزایش کیفیت روابط جنسی زوج ها کمک کند.
در این مقاله به معرفی کلی بهترین روش های جلوگیری از بارداری خواهیم پرداخت. لازم به ذکر است انتخاب هر یک از این روش ها می بایست با توجه به شرایط هر زوج توسط پزشک متخصص بررسی و مورد استفاده قرار گیرد.
درواقع هدف این مقاله تنها آشنایی زوج های جوان با انواع روش های موجود، مزایا و معایب آن ها می باشد.
روش های جلوگیری از بارداری با توجه به نوع پیشگیری و ابزارهای مورد استفاده به ۴ گروه تسیم بندی می شوند. این ۴ گروه به شرح زیر می باشند:
این روش ها با تکیه بر اصل پیش گیری از رسیدن اسپرم به تخمک عمل می کنند و این عمل به روش های مختلف انجام می شود. شناخته شده ترین روش های انسداد به شرح زیر می باشند:
این کاندوم ها که عمدتا از جنس لاتکس بهداشتی ساخته شده اند حدودا ۸۰ در صد از بروز بارداری ناخواسته جلوگیری می کند. علاوه بر این تا حد زیادی از ابتلا به انواع بیماری های مقاربتی نیز ممانعت می کند. بنابراین یکی از نکات بهداشتی بعد از رابطه جنسی است.
این کاندوم ها نیز مانند نمونه مردانه آن از جنس لاتکس بهداشتی ساخته شده اند و با قرار گرفتن درون رحم قبل از اقدام به برقراری رابطه جنسی حدودا ۸۰ درصد از بروز بارداری ناخواسته جلوگیری می کند. این نوع کاندوم ها مانند نمونه مردانه در ممانعت از ابتلا به بیماری های مقاربتی نیز بسیار مفید و موثر هستند.
دیافراگم یک ابزار انسداد ورود اسپرم است. این ابزار با قرار گرفتن داخل واژن به همراه استفاده از اسپرم کش ها قبل از هر با برقراری رابطه جنسی حدودا ۹۰ در صد از بروز بارداری ناخواسته جلوگیری می کند.
این نوع روش های جلوگیری از بارداری با استفاده از داروهای هورمونی با ممانعت از تولید تخمک در خانم ها امکان بروز بارداری ناخواسته را کاهش می دهند. لازم به ذکر است استفاده از روش های هورمونی هیچ گونه محافظتی در برابر احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی ایجاد نمی کند.
استفاده از قرص های ضد بارداری یکی از رایج ترین روش های پیشگیری از بروز بارداری ناخواسته است. انواع مختلف آن حدودا تا ۹۵ درصد مانع از بروز بارداری ناخواسته در افراد می شود. برخی از این قرص ها حاوی هورمون های استروژن و پروژستین هستند. این قرص ها به واسطه این هورمون ها از تولید تخمک جلوگیری می کنند. برخی نمونه های دیگر با ایجاد روند ادامه سیکل ماهیانه در خانم ها مانع از بروز بارداری ناخواسته می شوند. آنچه در مورد قرص ها می بایست مورد توجه قرار گیرد منع استفاده از این قرص ها برای برخی از افراد می باشد. مصرف قرص های ضد بارداری برای افراد مبتلا به بیماری های قلبی، افراد سیگاری و افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف می کنند ممنوع است.
در این روش بااستفاده از نصب پچ های پوستی در دوره های ۳ هفته ای و ایجاد تغییرات هورمونی مانع از بروز بارداری ناخواسته می شوند. این روش در صورت اجرا به صورت اصولی می تواند حدودا ۹۹ درصد از بروز بارداری ناخواسته جلوگیری کند و یکی از مطمئن ترین روش های مورد استفاده به شمار می رود. پچ های پوستی را هر بار در یک قسمت از بدن می چسبانند و پس از سه هفته آن را بر می دارند تا سیکل ماهیانه رخ دهد و بعد از یک هفته مجدد یک پچ جدید را استفاده می کنند.
این مدل از پیشگیری از بارداری تاثیر 90 درصدی دارد. این روش بصورت تزریق است و حتما باید زیر نظر پزشک انجام شود. لازم به ذکر است زوج هایی که از روش تزریق استفاده می کنند در صورت تصمیم برای بارداری می بایست یک دوره ۱۰ ماهه صبر کنند تا میزان باروری به حالت نرمال برگردد و بارداری رخ دهد.
در این روش حلقه های کوچک پلاستیکی که هورمون هایی را درون بدن آزاد می کنند را برای دوره های ۳ هفته ای درون واژن قرار می دهند. سپس در آغاز هفته چهارم به منظور بروز سیکل ماهیانه آن را از واژن خارج می کنند. پس از گذشت یک هفته سیکل ماهیانه در صورت نیاز مجددا از یک حلقه جدید استفده می کنند . این روش در صورتی که به صورت کاملا اصولی اجرا شود یک از مطمئن ترین روش ها پیگیری محسوب می شود و حدودا ۹۹ درصد از بروز بارداری ناخواسته جلوگیری می کند.
ایمپلنت جلوگیری از بارداری ها میله های U شکلی هستند که توسط پزشک و گاها پرستار در بازوی فرد کار گذاشته می شوند . ایمپلنت ها با آزاد کردن هورمون پروژسترون از تولید تخمک در نتیجه بروز بارداری جلوگیری می کنند . این روش نیز در زمره ایمن ترین روش های بارداری قرار دارد و حدودا ۹۹ درصد از بروز بارداری ناخواسته جلوگیری می کند.
پیشگیری با ابزارای داخل رحمی نیز از روش های بلند مدتی است که ضریب اطمینان بالایی برای زوج ها به همراه خواهد داشت. لازم به ذکر است استفاده از ابزارهای اخل رحمی هیچ گونه حفاظتی در برابر انتقال بیماری ها مقاربتی ایجاد نخواهد کرد.
در ادامه به برخی روش های مورد استفاده دیگر به منظور پیشگیری از بارداری های ناخواسته اشاره خواهیم کرد.
روش پیشگیری از بارداری اورژانسی یکی از روش هایی است که بعد از برقراری رابطه جنسی پر خطر مورد استفاده قرار می گیرد . در واقع به منظور جلوگیری از بارداری بعد از ریختن اسپرم می باشد و شامل مصرف قرص های حاوی پروژسترون مصنوعی می باشد. این قرص ها با آزاد کردن میزان قابل توجهی پروژسترون مانع تخمک گذاری می شوند و درنهایت به جلوگیری از بارداری ناخواسته کمک می کنند. از عمده ترین عوارض قرص های اورژانسی می توان به حالت تهوع شدید، حساسیت سینه ها و سردرد اشاره کرد.
استفاده از روش های عقیم سازی برای خانم ها و آقایان از مطمئن ترین روش های پیشگیری محسوب می شود.
وازکتومی در آقایان یک عمل جراحی کوچک بدون نیاز به گذراندن دوران نقاهت است. در این روش از جلوگیری از بارداری، از طریق مسدود کردن مسیر عبور اسپرم؛ امکان رسیدن آن ها به تخمک ها را از بین می برند. در نتیجه حدودا ۹۹ درصد از بروز بازداری ناخواسته جلوگیری می کند.
در این روش سر لوله های رحم مسدود می شوند و از این طریق امکان بارور شدن تخمک ها تقریبا به صفر می رسد.
جلو گیری از بارداری به روش طبیعی نیز یکی از روش های مورد استفاده توسط برخی زوج ها می باشد. در روش طبیعی با محاسبه کردن چرخه قاعدگی از برقراری رابطه در دوران تخمک گذاری اجتناب می کنند. لازم به ذکر است این روش تنها حدود ۷۶ در صد کارایی دارد.
جلوگیری از بارداری به روش سنتی که در گذشته بسیار مورد استفاده قرار می گرفت شامل استفاده از گیاهان دارویی از قبیل زعفران، پونه، بنفشه هندی و غیره می باشد. استفاده از این روش ها به واسطه عدم برخورداری از ایمنی قابل قبول و عوارض جانبی احتمالی توصیه نمی شود.
روش هایی که برای پیشگیری از بارداری معرفی کردیم از ابزارهای قدرتمند برای جلوگیری از حاملگی ناخواسته هستند. فراموش نکنید هیچ کدام از روش ها تاثیر 100 درصد ندارند. ترکیب روش هایی مانند استفاده از قرص و کاندوم درصد جلوگیری را افزایش می دهند. هم چنین از شما در برابر بیماری های مقاربتی محافظت می کند.